اضطراب جدایی

یکی از ویژگی‌های کودکان شش تا هجده ماهه این است که بیش از حد به اعضای خانواده – به ویژه مادر - وابسته هستند. اگر مادر بخواهد اتاق را ترک کند یا حتی به سمت در برود، به طور معمول با اعتراض یا نارضایتی شیرخوار مواجه خواهد شد. به خاطر بسپارید؛ او تا زمانی که شما را می بیند، هیچ مشکلی ندارد اما به محض اینکه موفق به دیدنتان نشود، گریه سر می‌دهد.

میزان وابستگی کودکان ۶ تا ۱۸ ماهه و مدت زمان این دوره در بچه‌های مختلف، متفاوت است اما به طور معمول در ۹ ماهگی شدت آن به اوج می‌رسد سپس به تدریج کاهش می‌یابد تا اینکه دوباره در ۱۸ ماهگی بروز نماید. این ویژگی را اضطراب جدایی می‌نامند و دلیل آن این است که کودک به اندازه کافی بزرگ شده است که توانایی یادآوری و مقایسه را داشته باشد. بنابراین به طور کامل درک می‌کند که شما چه زمانی، در حال دور شدن از وی هستید و او این دوری را دوست ندارد چرا که از دفعه قبل که تنها مانده است، خاطره خوشی ندارد.

گاهی اضطراب جدایی، حتی امکان انجام امور خصوصیتان - مانند دستشویی رفتن - را از شما سلب می‌کند و در این زمان احساس می کنید، صبر و تحمل شما نیز همانند مثانه‌تان در آستانه سرریز شدن است!! در ضمن اگر در این دوران تصمیم داشته باشید کار بیرون از منزل را از سر بگیرید، متوجه مشکلات ناشی از اضطراب جدایی خواهید شد.

چگونه باید با اضطراب جدایی برخورد کرد؟

ابتدا مطمئن شوید، شیرخوار بیمار نیست و فشارهای روحی و عاطفی به او وارد نمی‌شود. در چنین شرایطی، بیش از پیش به شما وابسته می شود.

با اضطراب جدایی کنار بیایید و قبول کنید که این ویژگی مختص دوره ۶ تا ۱۸ ماهگی کودک است و بالاخره این دوره تمام خواهد شد. اوج اضطراب جدایی پیش از یک سالگی است و بعد از اولین جشن تولد به تدریج کم‌تر با این مشکل مواجه خواهید شد.

وقتی مجبورید –به سرعت و برای مدت کوتاهی- از اتاق بیرون بروید، در مدتی که در اتاق حضور ندارید با فرزندتان صحبت کنید، تا مطمئن شود که شما در نزدیکی او هستید. و هنگامی که فرزندتان شما را نگاه نمی‌کند، تا حد امکان از ترک کردن وی اجتناب نمایید. برخی مادران منتظر فرصتی می‌شوند تا حواس فرزندشان معطوف به بازی و سرگرمی شده و سپس از اتاق بیرون می‌روند. بدون تردید آنان با این کار خود قصد دارند مانع بی‌تابی و گریه فرزندشان شوند غافل از اینکه این امر در نهایت موجب افزایش اضطراب در وی خواهد شد.

نگهداری از کودک در این دوره

اگر در این دوره قصد دارید، نگهداری از شیرخوارتان را به یکی از نزدیکان یا پرستار بچه بسپارید، ابتدا به کودک فرصت دهید تا به طور کامل با شخص مورد نظر آشنا شده و به او عادت کند. به این ترتیب به فرزند خود کمک می‌کنید تا اضطراب جدایی از شما را بهتر پشت سر بگذارد.

برای همسرتان در این مورد به خوبی توضیح دهید تا او بداند که فرزندتان شما را بیشتر از پدرش دوست ندارد. ممکن است پدر در دوره بروز اضطراب جدایی احساس کند که شما و فرزندتان به او توجهی ندارید و وی در حاشیه قرار دارد و ارتباط بسیار نزدیک و دائمی شما با شیرخوار، فضایی را برای او باقی نمی‌گذارد. در این صورت به پدر اطمینان خاطر دهید که این ویژگی، خاص و مربوط به این دوره بوده و موقتی است. در ضمن از او بخواهید به اشکال دیگری به شما کمک کند.

یکی از بازی های بسیار مناسب برای دوره اضطراب جدایی، بازی «دالی موشه» است. برای اینکه فرزندتان یاد بگیرد، اگر چیزی را نمی‌بیند به این معنا نیست که آن شیء وجود ندارد. برای مثال می‌توانید ملافه‌ای را روی سر خود بکشید و سپس سرتان را از زیر ملاقه خارج نمایید و به این طریق با او بازی کنید. اگر کودک کمی بزرگتر است، می توانید تیله‌ای را زیر فنجان پنهان کنید و سپس با برداشتن فنجان، به وی نشان دهید که تیله هنوز سر جایش باقی است. اگر این کار را به شکل بازی و تفریح انجام دهید، فرزندتان آن را سریع‌تر می‌آموزد.