بازی‌های مناسب برای کودکان ۵ تا ۶ سال

Thursday، ۲۱ Esfand ۱۳۹۹

ماشین‌های شانس

در هنگام حرکت با ماشین، هر بازیکن عددی بین ۱ تا ۹ را انتخاب می‌کند. سپس هریک باید بیشترین تعداد اتومبیلی را که نمره‌ی پلاکشان با آن عدد شروع می‌شود، پیدا کند و کسی که بیشترین تعداد را بیابد، برنده است.

این چه جوری کار می‌کنه؟

وسیله‌ای را که مورد استفاده روزانه است، ولی اندکی پیچیده‌ است [مثل تلویزیون، اتومبیل، زنگ در،ی خچال و آسانسور] را انتخاب و سعی کنید با کودکتان تصور کنید که آن وسیله چگونه کار می‌کند.

سعی کنید با تفسیرهای عجیب و غریب با او بحث کنید [برخی افراد در طبقه‌ی پایین ساختمان، طناب آسانسور را می‌کشند. ولی نه، آنجا یک آسیاب بادی هست که با نیروی باد آن را می‌کشد]. از هیچ چیزی نگذرید. مهم این است که ذهن کودک را نزدیک کنید و بر روش «علمی» از طریق فکر کردن به مسئله بر نظرهای مختلف تکیه کند.

زمین، دریا، آسمان

این یکی از بازی‌های قدیمی است. شما می‌گویید: «زمین» یا «دریا» یا «آسمان» و کودک شما باید هربار اسم یک حیوان را بگوید که در خشکی زندگی می‌کند یا دریایی یا هوازی است.

طبعا یک اسم نمی‌تواند دوبار تکرار شود. با اولین اشتباه دور عوض میشود.

نقاشی چسم بسته

از کودکتان بخواهید که یک نقاشی بکشد (خانه، چهره و...). سپس پشنهاد دهید که چشمانش را ببندد و دوباره همان نقاشی را بکشد. هنگامی که دو نقاشی را با هم مقایسه می‌کنید، نتیجه جالبی به‌دست می‌آید.

می‌توانید چشمان خود را ببندید و از کودکتان بخواهید که شما را راهنمایی کند تا به شکل‌هایی که او کشیده است، پی ببرید و این کار به شیوه‌های گوناگون می‌تواند صورت گیرد.

هرکه رود خانه خود!

این بازی ساده‌ای است که می‌توانید آن را در اتومبیل هم انجام دهید. نام حیوانات را می‌گویید و کودک باید اسم «خانه» حیوان را بگوید. عکس آن را هم انجام دهید، به این ترتیب که: اصطبل (خانه‌ی اسب)، لانه (خانه‌ی گنجشک)، بیشه (خانه ی شیر) و....

برای تنوع بیشتر می‌توانید اسامی مشاغل را بگویید و کودکتان ابزار و آلات مورد نیاز آن شغل را نام ببرد، مانند قیچی و کلنگ (باغبان)، بیل و کلنگ (بنا) و....

حرفِ ممنوع!

این بازی بعضا مشکل به شمار می‌آید. هدف این بازی تمرین شنوایی است؛ یک حرکت از حرکات (ضمه،فتحه و کسره) را انتخاب و آن را حرکت ممنوع معرفی کنید. شما و کودکتان به نوبت باید کلمه‌ای را بگویید که شامل آن حرکت نباشد. هرکدام که اشتباه کنید به دیگری یک امتیاز می‌دهید. مجموع امتیازات این بازی ۳ است.

هنگامی که کودک تا حدودی به این بازی عادت کرد، می‌توانید حروف را ممنوع و بازی را سخت‌تر کنید.

برای سخت‌تر کردن بازی می‌توانید حروف پرکاربرد را ممنوع کنید.

نه خیر، نه آره، نه سیاه و نه سفید

این یک بازی قدیمی و معروف است. سوالاتی را برای کودکتان مطرح می‌کنید و باید بدون استفاده از جملاتی که شامل «خیر»، «آره»، «سفید» و «سیاه» باشد، جواب آن سوالات را بدهید. پس از هر اشتباه بازی تکرار می‌شود.

هواپیمابر

یک قالیچه‌ی کوچک یا کارتن به ابعاد ۵۰×۳۰ سانتی‌متر را بردارید و روی زمین قرار دهید، گویی این یک هواپیمابر است.

چشمان کودک را که در فاصله‌ی ۴ یا ۵ متری ایستاده است و دور خودش می‌چرخد، ببندید. او هواپیماست و شما نقش برج مراقبت را بازی می‌کنید. پس کودکتان را به دقت راهنمایی کنید تا بر هواپیمابر «فرود» آید. پس از آن دور عوض می‌شود.

انگشتان مخفی

این نوعی از بازی قدیمی کولی‌هاست. دو حریف مقابل هم می‌ایستند و هریک دستش را پشت خود قرار می‌دهد. یکی از آنها عددی بین ۱ تا ۱۰ را می‌گوید و در همان لحظه، هرکدام از بازیکنان دست خود را بلند می‌کند و با انگشتانش عددی را نشان می‌دهد. اگر تعداد انگشتان مطابق با عددی که بازیکن بیان کرده است باشد، یک امتیاز به دست می‌آورد.

امتیاز نهایی این بازی، ۳ امتیاز است.

مربع چینی

می‌توان این بازی را روی تابلو، به وسیله کاغذ یا روی زمین،در ساحل یا در پارک انجام داد. مربعی مانند شکل زیر رسم کنید.

هر بازیکنی ۳ مهره دارد. هریک در نوبت خود مهره‌های خود را در محل‌های تقاطع قرار می‌دهد. سپس هرکدام به نوبت باید مهره‌هایش را جابه‌جا کند. برنده کسی است که موفق شود هر سه را به ترتیب در یک خط مستقیم قرار دهد.

مسابقه‌ی نشانه‌ها

این یکی از بازی‌های خطی است که دانش‌آموزان معمولا در سر کلاس ها انجام می‌دهند. اول شکل زیر را رسم می‌کنیم:

هر بازیکنی در نوبت خود یک علامت مشخص را (مثل ضربدر یا دایره) در یکی از ۹ مربع بکشید. این بازی با قرار گرفتن سه علامت یکسان در یک حط مستقیم انجام می‌شود. باید بگوییم که ممکن است، این بازی برنده نداشته باشد.

خرید در طبیعت

هنگام گردش در باغ و بوستان از کودکتان بخواهید که ۵ تا ۸ چیز را  برای شما بیاورد (میوه‌ی صنوبر، برگ درخت، پوست شاه بلوط یا هرچیز دیگری که به وفور در آنجاها یافت می‌شود.) کودک باید نام اشیای خواسته شده را حفظ کند. هنگام بازگشت به ازای هرچیزی که او با خود نیاورده باشد باید کار معینی انجام دهد و در مقابل هرچیزی که آورده باشد، پاداش دریافت می‌کند.

چی بگذارم توی...

این بازی شبیه مشاعره است. سوال زیر را برای کودک مطرح می‌کنید: «چی بگذارم توی ماشینم؟» او باید بیشترین کلماتی را که به «ام» ختم می‌شوند در جواب بگوید؛ مثل چمدانم، کیفم، عکسم و... . این بازی را می‌توانید با طرح سوالاتی از چیزهایی که در سبد، خانه، کیف، چادر و چمدان قرار می‌دهید، متنوع‌تر کنید.

بازی مشاعره

این بازی از یک بازی بسیار مشهور اقتباس شده است. کلمه‌ای متشکل از تعدادی حروف پیشنهاد می‌کنید. کودک باید کلمه‌ای بگوید که با حرف آخر کلمه‌ای که گفته‌اید شروع شود. سپس نوبت شما می‌شود که کلمه‌ای بگویید که با حرف آخر کلمه‌ای که او گفته است شروع شود. کسی که اولین بار ساکت بماند، بازنده است.

نقاشی پنهان

این اسمی است که هنرمندان تلویزیونی روی این طریقه نقاشی گذاشته‌اند. یک ورق کاغذ بردارید و از سمت چپ روی آن چیزی بکشید، بدون اینکه کودک ببیند که چه می‌کشید. سپس ورقه را طوری تا بزنید که جز چند خط از آن بیرون نباشد. کودک باید شکل را کامل کند، بدون اینکه شما به کاری که او انجام می‌دهید نگاه کنید. سپس او، ورقه را تا می‌زند، به گونه‌ای که این بار هم جز چند خط نقاشی، چیزی مشخص نباشد. نقاشی را همین‌طور تا انتهای ورقه ادامه می‌دهید. وقتی که ورقه را باز می‌کنید، نتیجه‌ی کار را مشاهده می‌کنید.

برای ساده‌تر شدن بازی می‌توانید با کودک بر سر موضوع نقاشی توافق کنید. مثلا یک کالسکه را انتخاب کنید و شما قسمت اول آن را بکشید، او وسطش را و شما قسمت بعد و ترسیم انتهای نقاشی بر عهده‌ی کودک باشد.

همچنین، می‌توانید شخصیتی را انتخاب کنید، او سرش را بکشد، شما سینه‌اش را، همین‌طور او کمرش و شما پاهایش را بکشید. مهم این است که دو بازیکن آنچه را که دیگری کشیده‌ است، نبینند.

فکری که به فکر دیگر منتهی می‌شود

این بازی باعث تداعی آزاد افکار می‌شود. شما با ذکر نظر یا فکری، شروع می‌کنید مثلا «فکر می‌کنم که به خیابان نگاه می‌کنم» کودک باید به این فکر جواب دهد و اضافه کند: «خیابان باعث می‌شود من به اتومبیل‌ها فکر کنم» و شما ادامه می‌دهید: «اتومبیل‌ها باعث می‌شوند من به سرعت فکر کنم». کودک می‌تواند بگوید: «سرعت باعث می‌شود من به موشک فکر کنم» و همین‌طور ادامه دهید. هنگامی که به انتهای این تداعی رسیدید، می‌توانید از مراجعه به سلسله افکاری که صورت گرفته است، از فکر آخر به فکر اول، لذت ببرید.

زنده‌ باد کامپیوتر

صفحه کلید کامپیوتر شبیه کلیدهای ماشین تحریر است. دستگاه کامپیوتر را روشن کنید و اجازه بدهید کودک آن گونه که دوست دارد به صفحه کلید بزند. می‌توانید از این کار برای آموزش و یاد دادن حروف الفبا و مکاتبه استفاده کنید.

فرهنگ لغت

یک فرهنگ لغت بردارید و باز کنید. به صورت اتفاقی با انگشت به کلمه‌ای که آن را می‌خوانید اشاره کنید. هر بازیکن در نوبت خود تعریفی برای کلمه مورد نظر ارائه می‌دهد. کسانی که تعریف صحیح یا نزدیک به صحیح ارائه کنند، یک امتیاز می گیرند. مجموعه امتیازهای این بازی ۵ است.

به طریق زیر می‌توان سرعت بازی را افزایش داد یا نشاط آن را زیادتر کرد: هنگامی که یک نفر تعریف صحیح را نمی‌یابد، از کاربرد ظرافت، زیبایی یا ابتکار بیشتر جواب، برای دادن امتیاز استفاده کنید.

نقاشی‌های مشکل

از کودک بخواهید بدون این‌که قلم را از روی کاغذ بردارد، شکل‌های زیر را از یک طرف تا طرف دیگر بکشد...

اگر طریقه انجام دادن این کار را از زمان مدرسه به خاطر ندارید، طریقه رسم آنها چنین است:

شکار حروف

این بازی را می توانید هنگام خرید از فروشگاه‌های بزرگ انجام دهید. حرفی را که کودک آن را می‌شناسد یا کمی با آن آشنایی دارد، انتخاب کنید و از او بخواهید که آن را بر روی جلد کالاهایی که می‌بیند، بیابد.

اگر کودکتان حروف الفبا را می‌شناسد، به طوری که می‌تواند اسم و فامیل خود را بنویسد، می‌توانید بازی را کمی پیچیده‌تر کنید و از او بخواهید که از جعبه‌ها و جلد کالاها حرف به حرف دنبال حروفی بگردد که اسم و فامیلش از آن تشکیل شده است.

خیالات

به کودک پیشنهاد کنید که تصور کند، سگ، گربه یا گاو است و از او بخواهید به شما بگوید که چگونه روز خود را می‌گذراند. شما می‌توانید با طرح سوالات یا فراهم ساختن امکانات جدید در مقابلش او را یاری کنید، مثلا سوال کنید: «چجوری خودت را تمیز می‌کنی؟» یا «ناهار چی می‌خوری؟» یا «دوستانت چه کسانی هستند؟»