انگشت مکیدن و استفاده از پستانک

بسیاری از والدین این نگرانی را دارند که استفاده از پستانک یا مکیدن انگشت باعث وارد آمدن آسیب به فک و دندان های کودک شده و به صورت عادت در او باقی خواهد ماند. حتی پزشکان و دندان‌پزشکان نیز در این مورد اختلاف نظر دارند. اما گاهی پیش می‌اید که به پیشنهاد خود پزشک، برای ایجاد آرامش، بهتر است کودک از پستانک استفاده کند. پس چه باید کرد؟

هنگامی که قصد دارید به موضوع «مکیدن انگشت» بپردازید، به مشاجرات و پیامدهای ناگوار آن نیز بیندیشید، از جمله اینکه مردم چه خواهند گفت، زیرا والدین معمولا در مورد نظرات دیگران نگران هستند. زمانی که می‌خواهید در این خصوص تصمیمی بگیرید، همواره این دو مورد را در نظر داشته باشید:

۱- هیچگاه گمان نکنید که سایر والدین با موضوع مکیدن انگشت یا استفاده از پستانک درگیر نبوده‌اند.

۲- هرگز اجازه ندهید دیگران عقاید خود را که شما نسبت به آن بی باور هستید، به شما تحمیل کنند. در مورد تصمیمی که می گیرید اعتماد به نفس داشته باشید و نگذارید فضای موجود بر شما غلبه کند.

انگشت مکیدن در دوره‌ی جنینی

 ما اکنون می دانیم که مکیدن انگشت یک عادت جهانی است. پژوهشگران با استفاده از سونوگرافی مشاهده کرده‌اند که بسیاری از کودکان در مرحله جنینی سرگرم مکیدن انگشت نشست هستند. مکیدن انگشتان ناشی از نیاز کودک به آرامش و اطمینان است. آنها از طریق پاسخ به این نیاز، نخستین گام ها را به سوی استقلال برمی‌دارند.

بسیاری از کارشناسان بر این اعتقادند که مکیدن انگشت یا پستانک ضرری برای کودکان ندارد و بچه‌هایی که از شیر مادر و یا از شیشه (شیر خشک) تغذیه می کنند، ممکن است به آن نیاز داشته باشند. برخی از والدین ترجیح می دهند از پستانک استفاده کنند زیرا معتقدند که ترک پستانک در سنین بالاتر بسیار آسان تر از ترک مکیدن انگشت است. اگرچه مدرکی که این مطلب را تأیید کند وجود ندارد، ولی ممکن است صحت داشته باشد زیرا دور کردن پستانک از کودک به تدریج امکان پذیر است.

تحقیقات دانشگاه های آمریکا درباره کودکان، نشان می دهد که مکیدن پستانک با مکیدن پستان مادر سازگاری ندارد، اما به یاد داشته باشید که با وجود تشویق فرزندتان به استفاده از پستانک، ممکن است او مکیدن انگشت خود را ترجیح دهد.

راهی برای تسکین

صرف نظر از این که کودکان از پستانک با مکیدن انگشت به منظور ارضای حس مکیدن استفاده کنند، آنها به وسیله‌ای نیاز دارند که در مواقع خستگی، ناراحتی، خوابیدن و هیجان‌های روحی به تسکین خود بپردازند. کودکان به تدریج که بزرگ می‌شوند راه‌های دیگری را برای برخورد با فشارها و هیجان‌های روحی کشف می‌کنند و در این زمان، عادت استفاده از پستانک یا مکیدن انگشتان را کنار می‌گذارند.

قسمتی از ترس ما نسبت به مکیدن انگشت با استفاده از پستانک، ناشی از این است که از اشتباه کردن وحشت داریم، حال آنکه از این امر گزیری نیست. بسیاری از کمبودها با گذشت زمان و اندیشیدن در مورد آنها قابل اصلاح هستند. اگرچه تأثير ما بر فرزندان‌مان انکارناپذیر است، اما سلامت روانی آنها و ما، روندی طولانی است و وقوع موضوعی کوچک، نمی‌تواند در برد و باخت نهایی ما تأثیرگذار باشد.

نکات کلیدی

۱- گریه کودک، همیشه نشان دهنده گرسنگی او نیست بلکه ممکن است نشانه نیاز او به مکیدن باشد.

۲- به کودک خود کمک کنید تا یاد بگیرد که چگونه باید فشارهای روحی و مشکلات را تحمل کند.

۳- برخی از کودکان برای تسکین خود به یک وسیله فیزیکی نیاز دارند، از این رو به مکیدن پستانک و یا انگشتان رو می آورند. سعی کنید تمرین ها و بازی هایی را که دارای جنب و جوش فیزیکی است، جایگزین این عادت‌ها کنید.

۴- برخی از کودکان برای به خواب رفتن نیاز به پستانک دارند. برای کمک کردن به این نیاز، وسایل دیگری را جایگزین پستانک کنید و بدون این جایگزینی، پستانک را از او دور نسازید.

۵- خواندن یک کتاب داستان برای کودکان زودرنج و بدخلق، گاهی بسیار آرام بخش تر از پستانک است. کودکان یکساله نیز از شنیدن داستان لذت می‌برند. آنها به یک تماس و ارتباط فیزیکی نیز نیاز دارند. تماشای فیلم و خوش رفتاری والدین این نیاز را برطرف می‌کند.

۶- سعی نکنید با مسخره کردن و شرمنده ساختن فرزندتان او را وادار کنید پستانک را ترک کند. چنین برخوردهایی باعث خودکم‌بینی او می شود.

۷-  به یاد داشته باشید که بیشتر کودکان سرانجام این عادت را ترک می کنند پس این رفتار آنها را نادیده بگیرید.

۸- اگر در مورد این عادت فرزندتان نگران هستید با متخصص کودکان مشورت کنید.

۹- سعی کنید عواملی را که باعث فشارهای روانی کودک می شود بیابید و آنها را کاهش دهید.

خلاقیت داشته باشید!

۱۰- برای ترک عادت کودکتان به پستانک، به کمی خلاقیت هم احتیاج دارید! سعی کنید از تخیلتان، خیلی استفاده کنید! می‌دانیم که گول زدن یک کودک نوپا کار ساده‌ای نسیت (یا برای این موضوع حتی بچه‌های کوچک‌تر)، اما شما می‌توانید برای آنها قصه‌ای سر هم کنید که چرا پستانک ارزشمندشان باید برود.

برای مثال یکی از مادران می‌گوید: "دختر من به عاشق دلفین‌هاست بنابراین ازش خواستم که پستانکش رو لب ساحل به بچه دلفین بدهد. یک روز در تعطیلات آن را در دریا انداخت و دیگر هیچ وقت سراغش را نگرفت." یا مانند این مادر از شخصیت کارتونی محبوبشان کمک بگیرید: "من به پسرم گفتم که رنجرها (شخصیت‌های کارتونی) برای حفظ دنیا به آن احتایج دارند و و بعد هم با خرید یک DVD کارتون‌شان به او گفتم که آنها از تو تشکر کردند."

 و نکات ایمنی زیر را به یاد داشته باشید:

• پستانک را به گردن کودک نبندید زیرا ممکن است در اثر حادثه ای به خفگی او منجر شود.
• پستانک را در عسل یا سوپ فرو نکنید. عسل ممکن است در کودکان زیر یک سال ایجاد مسمومیت کند. سوپ نیز باعث پوسیدگی دندان ها می شود.

از کتاب "کلیدهای رویارویی با مشکلات رفتاری کودکان"