۳ راه ساده برای آموزش همدلی به کودکان

فکر می‌کنید راهی برای آموزش همدلی به کودکان وجود دارد؟ فرض کنید فرزند ۵ ساله‌ی شما در حال مشاهده‌ی دوستش است که فردی او را مسخره کرده و او از شدت ناراحتی شروع به گریه می‌کند. به عنوان والدین او، دوست دارید فرزندتان چه عکس‌العملی نشان دهد؟ برای خیلی از بزرگسالان، واکنش مورد انتظار این است که فرزندشان برود و با آن کودک گریان، همدلی کنند. به این ترتیب، او احساسات دوستش را درک کرده و رفتاری دلسوزانه با او داشته. اما فکر می‌کنید داشتن چنین توقعی از بچه‌ها، واقع بینانه است؟

نشانه‌های علاقه و ارتباط همدلانه در کودکان، از سنین ۸ تا ۱۰ ماهگی مشاهده و ثبت شده است. تظاهرات رفتار همدلانه‌ی قابل مشاهده‌تر نظیر نگرانی زمان مشاهده‌ی گریه‌ی یک فرد را می‌توان در نوپایان مثال زد. اما مانند هر ویژگی تحولی دیگری، شدت و کیفیت این مهارت به طرز چشمگیری می‌تواند از یک کودک نسبت به کودکی دیگر، متفاوت باشد.

ما می‌دانیم که اگر در سال‌های ابتدایی زندگی مهارت همدلی را به کودکانمان یاد بدهیم، می‌توانیم در بزرگسالی شاهد افرادی با مهارت همدلی قوی‌تری باشیم؛ کسانی که با دیگران با مهربانی رفتار می‌کنند، به آنها احترام می‌گذارند و آنها را درک می‌کنند. کودکان همدل، می‌توانند به والدین، همسران، همکاران و دوستانی همدل تبدیل شوند.

همدلی یک ویژگی و صفت ذاتی و ثابت شده نیست، بلکه می‌تواند پرورش یابد. این مهارت در کودکی نیز همچون بزرگسالی می‌تواند مورد تشویق واقع شود و پرورش یابد، اما نکته‌ی مهم این است که توسعه‌ی آن نیازمند زمان است.

والدین، مراقبان و معلمان کودک اغلب می‌پرسند که چگونه می‌توانند بچه‌ها را رفتار همدلانه‌تر تشویق کنند. ما چند نکته‌ی ساده برای این سوال آماده کرده‌ایم:

• به او نشان دهید که چطور برای احساسات ارزش قائل می‌شوید

ابتدا، هرجا و هرچقدر که ممکن است به بچه‌ها گرمی و همدلی نشان دهید.

بچه‌های برای آموزش رفتار و تعامل درست، در حال مشاهده‌ی دیگران هستند و هموراه گفته شده که آنها تحت تاثیر رفتارهایی هستند که در اطرافشان مشاهده می‌کنند. شما می‌توانید با شناسایی و ارزش گذاشتن به احساسات دیگران، و درک و همدردی با آنها (برای مثال با کسی ناراحت و یا ناامید است) الگوی خوبی برای رفتار همدلانه باشید.

وقتی که بچه‌ها هیجانی منفی دارند، احساس آنها را تصدیق کنید. از آنها تا زمانی که نشان دهند حالشان بهتر شده و می‌توانند سراغ کار دیگری بروند، حمایت کنید.

بچه‌های کوچکتر، گاهی برای تشخیص احساساتشان به کمک احتیاج دارند، پس سعی کنید احساسات و هیجانات را برایشان نام‌گذاری کنید. برای مثال اگر در حال گریه بودند به آنها بگویید: «به نظر میرسه که ناراحتی. من چطور میتونم کمکت کنم؟»

• احساسات، افکار و رفتارها را به هم مرتبط کنید

در مرحله‌ی دوم، زمانی که با کودکان از احساسات صحبت می‌کنید، آنها را با رفتارها مرتبط کنید تا بچه‌ها متوجه این رابطه‌ی علت و معلولی شوند.

برای مثال بگویید: «خواهرت ناراحته چون دوستش اسباب بازیشو ازش گرفته. به نظرت چه چیزی میتونه حال اونو بهتر کنه؟»

همچنین می‌توان این رابطه‌ی علت و معلولی را از طریق داستان‌ها، بازی‌ و کتاب خواندن هم به بچه‌ها نشان داد. با بچه‌ها در مورد افکار، احساسات و رفتارهای شخصیت‌های قصه صحبت کنید. «به نظرت، بعد از تجربه‌ی این احساس، چی کار می‌کنه؟»

این سناریوها را با تجارب شخصی کودک مرتبط کنید. برای مثال اگر شخصیت اصلی قصه به خاطر از دست دادن پدر یا مادرش ناراحت بود، این احساس او را به زمانی که کودک به خاطر تجربه‌ی مشابهی ناراحت بود، ارتباط دهید. این کار به کودک کمک می‌کند تا ارتباط بین فکر و احساس و عمل را واضح‌تر درک کند.

• «قلمرو» همدلی بسازید

در گام سوم، به عنوان یک خانواده، یا یک کلاس، بر روی این موضوع تمرکز کنید که با کمک یکدیگر فضایی برای تشویق بچه‌ها به همدلی و درک خانواده و دوستان ایجاد شود.

اگر کودک شما، و یا یک کودک دیگر در کلاس، می‌خواهد با فرد دیگری همدلی کند، با ایجاد فضا و فرصتی مناسب به او کمک کنید تا موفق شود و به آنها نشان دهید که مهربان بودن می‌تواند برای همه مفید باشد:

«اگر برای پیدا کردن اسباب‌ بازی محبوب خواهرت به او کمک کنی، خیلی مهربانی به خرج داده‌ای. من به تو قول می‌دهم او هیچ‌گاه این محبت تو را فراموش نمی‌کند و هر زمان که تو هم به کمک احتیاج داشته باشی، کمکت می‌کند».

مهارت همدلی قوی می‌تواند بچه‌ها را برای موفقیت در زندگی آماده کند. والدین، معلمان، مراقبان کودک و حتی خواهرها و برادرها نقش مهمی در موفقیت بچه‌ها در کسب این مهارت دارند.

همانطور که پیشتر هم اشاره شد، همدلی یک مهارت و قابل پرورش و آموزش است. اعضای خانواده و معلمان و مربیان کودک در سال‌های ابتدایی زندگی، می‌توانند نقش بسیار مهمی در آموزش همدلی به کودکان ، به عنوان یکی از مهارت‌های مهم زندگی، داشته باشند. موسسه همپای کودک، در کارگاه «مهارت‌های زندگی» سعی بر این داشته که در خلال بازی‌های جذاب و خلاقانه، مهارت‌های مهم زندگی را بهر کودکان یاد داده، و آنها را برای کاربرد این مهارت‌ها در موقعیت‌های مختلف زندگی، آماده سازد. شما همراهان عزیز می‌توانید جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد این کارگاه، اینجا کلیک کنید و یا با شماره‌های زیر تماس بگیرید:

۰۲۱۴۶۰۱۳۸۷۹

۰۲۱۴۶۰۴۶۵۸۸

‌این مطلب از سایت www.todaysparent.com تهیه شده است.