۸ روش برای متوقف کردن ناخن جویدن در کودکان
اگر کودک شما ناخن میجود، باید بدانید که او تنها نیست. حدود ۵۰ درصد بچههای بین ۱۰ تا ۱۸ سال، حداقل گاهی ناخن میجوند، و برای خیلی از بچهها این عادت از زمان زودتری شروع میشود. ناخن جویدن در کودکان یکی از رایجترین «عادتهای عصبی» است، دستهای که شامل بازی کردن با مو، انگشت در بینی بردن و مکیدن شست هم میشود. به صورت کلی این مجموعه با مشخصه «رفتارهای تکراری متمرکز بر بدن» شناخته میشوند.
بنابراین خیلی از بچهها در زمان اضطراب ناخن میجوند که خودشان را آرام کنند، در حالی که بچههای دیگر نمیدانند در این مواقع باید چه کار کنند. در واقع این ناخن جویدن یک روش آرامش بخش برای آنهاست.
شواهد نشان میدهند که ناخن جویدن میتواند به دندانها آسیب برساند. پس اگر کودک شما زمانی که ناخن میجود عصبانی هم هست، خیلی مهم است که این مشکل را با دندانپزشک هم مطرح کنید.
در اکثر مواقع، ناخن جویدن نمیتواند مشکلی جدی به وجود آورد، و همچنین بیشتر وقتها نشات گرفته از مشکل خیلی عمیقی نیست. در واقع، یک عادت عصبی ساده است که بیشتر از هر چیز والدین را ناراحت و عصبانی میکند.
راهکارهای کمک کننده برای متوقف کردن ناخن جویدن در کودکان
از آنجایی که خیلی از بچهها به مرور عادت ناخن جویدن را کنار میگذارند، برخی از والدین «نادیده گرفتن» را بهترین روش میدانند. اما برای دیگر والدین استفاده از روشهای دیگر خیلی سخت به نظر میآید.
اگر ناخن جویدن خیلی ناگهانی شروع شد، باید به این فکر کنید که کودکتان تحت چه شرایطی و کجا مضطرب و نگران شده. به یاد داشته باشید که گاهی اتفاقات خوب و مثبتی نظیر ارتقا به یک گروه سطح بالاتر و یا خریدن یک حیوان خانگی جدید هم میتواند برای بچهها استرسزا باشد.
اگر به نظر میرسد که ناخن جویدن در حال تبدیل به یک عادت بد در اوست، راههای مختلفی وجود دارد که به کمک آنها میتوانید این عادت را در کودکتان کمرنگ کنید:
۱- هر روز ناخنهایش را کوتاه کنید.
کوتاه کردن روزانه ناخنها، سطح زیر ناخن را کمتر میکند، در نتیجه کمتر کثیف میشود و جرم میگیرد. پس اگر هم بخواهد ناخن بجود، باکتری کمتری وارد دهانش میشود. مراقب کوتیکولهای اطراف ناخن باشید، باکتریهایی که وارد پوستههای اطراف ناخن میشوند هم میتوانند منجر به عفونتهای زیادی شوند. یک ناخنگیر و سوهان ناخن کوچک در کیف پول خودتان و یا جاکلیدی او قرار دهید، گاهی یک گوشهی ناخن میتواند خیلی مقاوم و محکم شود.
۲- به دنبال جایگزین باشید.
به دنبال یک وسیله سالم باشید که در عوض، کودکتان بتواند آن را در دهانش بگذارد. برای بچههای بزرگتر این راهکار میتواند داشتن میانوعدهای منظم همچون جویدن کرفس ترد یا تکههای هویج باشد. فقط حواستان باشد که خوردن خوراکیهای شیرین را جایگزین ناخن جویدن نکنید، و در واقع یک عادت را به جای یک عادت بد دیگر، شکل ندهید.
۳-وسیلهی دیگری را در اختیار کودکتان قرار دهید تا بر روی آن تمرکز کند.
سعی کنید راهکاری را پیدا کنید تا بدین وسیله انگشتان کودکتان فعال شود. مثلا میتواند در جیبهایش «گوی آرامش» داشته باشد تا هر زمان نگران بود با آنها بازی کند و یا در زمان اضطراب به سراغ خمیر بازی برود و... . این کار به او کمک میکند تا بر روی بافت آن وسیله تمرکز کند و آنچه را که در دستانش است، احساس کند؛ به جای آنکه بر جویدن ناخنهایش تمرکز کند.
۴- یک علامت و اشاره مخصوص بین خودتان دو نفر قرار دهید که هر زمان آن را دید، بداند باید ناخن جویدن را متوقف کند.
وقتی که او را در حال ناخن جویدن میبینید، به آرامی روی بازویش بزنید یا از یک علامتی استفاده کنید که بدون اینکه دیگران متوجه شوند، به او هشدار دهد. این کار به او کمک میکند که هر زمان مشغول ناخن جویدن شد، نسبت به رفتارش هشیارتر باشد – چرا که خیلی از این عادتهای عصبی ناهشیارانه صورت میگیرند.
۵- یک سیستم پاداشدهی در نظر بگیرید.
یک جدول برای علامت زدن درست کنید و هر روزی که کودکتان در آن ناخن نجوید، علامت بزنید. اگر برای کودکتان ناخن نجویدن در کل روز مقدور نیست، جدول را برای بخشهای کوچکتری از روز در نظر بگیرید؛ برای مثال «پیش از صبحانه»، یا «در طول زمان شام». هر زمان که تعداد برچسبهایش به مقدار مشخصی رسید، برای او یک جایزه در نظر بگیرید – برای مثال رفتن به پارک به ازای هر ۵ برچسب.
۶- زمانی را برای مانیکور رزرو کنید.
درست است که این راهکار برای پسرتان کاربرد ندارد – اما اگر دخترتان ناخن میجود، با این روش حتما خیلی هیجانزده میشود. نه تنها یک زمانی برای پیوند عاطفی عمیقتر بین مادر و دختر به وجود میآید، بلکه زیبایی و جذابیتی که به ناخنهایش داده میشود او را تشویق میکند تا عادت بدش را کنار بگذارد.
۷- از لاکهای ضد ناخن جویدن استفاده کنید.
همیشه یک راه جایگزین وجود دارد: لاکهایی وجود دارند که زمانی که کودک بخواهد ناخن بجود طعم تلخ یا تندی دارند. (توجه کنید که بعضی از این لاکها حاوی استون یا فلفل قرمز هستند و ممکن است زمانی که کودکتان دست به چشمهایش میزند، کمی او را اذیت کنند). با پزشک یا دکتر داروساز صحبت کنید تا ایمنترین مدل آن را انتخاب کنید. این طعم بد حداقل میتواند کودکتان را نسبت به اینکه در حال جویدن ناخنهایش است، هشیار کند.
۸- اجازه دهید پیامدهای طبیعی رفتارش را هم ببیند.
گاهی پیامدهای طبیعی خود بهترین معلم هستند. همین که ناخنهایش در اثر بیش از حد کوتاه شدن دچار درد و سوزش شوند، خود باعث میشود در آینده این عادت بدش را کنار بگذارد.
از اینکه شرایط را بدتر کنید، اجتناب کنید!
توجه بیش از حد به عادتهای بد کودکتان میتواند باعث شود نتیجهای معکوس بگیرید و ناخن جویدن کودکتان شدیدتر شود. اینکه او را تنبیه کنید یا باعث شوید که به خاطر ناخن جویدنش خجالت بکشد، نمیتواند باعث شود عادت بدش را کنار بگذارد.
به او کمک کنید تا این ناخن جویدن را مدیریت کند اما او را برای متوقف کردن این عادت، گیج و سردرگم نکنید. اینکه به او بگویید یا بر سرش داد بکشید که «تو بزرگ شدی» هیچ کمکی نمیکند. از سخنرانیهای طولانی دربارهی مضرات ناخن جویدن صرف نظر کنید – این روش هم کارآمدی ندارد.
اگر کودکتان برای متوقف کردن ناخن جویدن برنامه داشته باشد، کمک به او برای اینکه پایانی برای این عادت قرار دهد، بسیار اثرگذارتر است. اگر خودش برای پایان دادن انگیزهای نداشته باشد، تلاشهای شما هم به جایی نمیرسد. پس با او صبورانه رفتار کنید و اگر علاقهای به متوقف کردن این عادت ندارد، تا زمانی که انگیزه پیدا کند، صبر کنید.
برای مثال گهگاهی میتوانید سر صبحت را اینگونه باز کنید: «من متوجه شدم تو گاهی ناخنهایت را میجوی. فکر میکنی بچههای مدرسه هم متوجه شده باشند؟» اینکه به او یادآوری کنید دیگران هم او را موقع ناخن جویدن میبینند میتواند او را نسبت به درک دیگران هشیارتر کند.
به روش مشابهی، میتوانید از او بپرسید: «به نظر میرسه گاهی که ناخنت رو زیاد میجوی، میسوزه. دلت میخواد که دیگه این اتفاق نیفته؟»
اگر کودکتان تصمیم گرفته عادتش را کنار بگذارد، با یکدگیر همکاری کنید و برای این اتفاق، برنامهریزی داشته باشید. میتوانید «یک علامت مخصوص» برای تذکر دادن قرار دهید، و یا برای بلند شدن ناخنهایش تا اندازهای خاص، طوری که بتواند آنها را با ناخنگیر کوتاه کند جایزهای تعیین کنید.
به کودکتان زمان بدهید
ناخن جویدن در طول زمان میتواند بهتر و مجددا بدتر شود. برای رهایی یافتن از یک عادت بد، همواره یک فرایند وجود دارد. به هر حال، احتمالا عادت ناخن جویدن کودک شما در طول زمان فروکش میکند.
شکستن عادتهای بد، کار سختی است. یک لحظه به عادتهای بدی که خودتان به عنوان یک بزرگسال داشتهاید و با آنها درگیر بودهاید فکر کنید. اگر کودک شما خودش را به خاطر ناخن جویدن سرزنش میکند، به او یادآوری کنید که در کنارش هستید. و قبل از اینکه خودتان هم ناامید شوید، یادتان نرود که این فقط یک دوره است و تمام میشود.
این مطلب از سایت www.verywellfamily.com تهیه شده است.
نوشته شده توسط همپای کودک در تاریخ ۹۹/۰۷/۲۳ ساعت ۱۰:۴۵ | تعداد دیدگاهها: ۰ دیدگاه | دستهبندی: بلاگ | برچسبها: استرس، اضطراب، عادت، ناخن جویدن، عادتهای عصبی