مرگ والدین و سوگواری در کودکان

یکی از بهترین راه‌هایی که افراد بزرگسال می‌توانند از طریق آن به تسکین سوگواری در کودکان کمک کنند، گوش دادن به روایت‌های آنهاست. گفتن داستانشان، یک تجربه التیام بخش برای آنهاست.

نکات کلیدی برای کمک به سازگاری کودکانی که یکی از والدین خود را از دست داده‌اند

- بعد از این اتفاق خیلی از بچه‌ها دوست دارند که داستان زندگیشان را روایت کنند.

- این تعریف کردن برای آنها یک تجربه‌ی تسلی بخش است.

- یکی از بهترین راه‌های تسکین سوگواری در کودکان، گوش دادن به قصه‌ی آنهاست.

- این بچه‌ها نیاز دارند زندگیشان جریان داشته باشد (فعالیت‌های معمول خود را ادامه دهند)، از آنها به میزان زیادی مراقبت شود (در آغوش گرفتن و نوازش‌های بسیار) و ارتباط‌هایشان حفظ شود (ارتباط‌شان با شما و والدی که فوت شده از دست نرود).

بهبود سوگواری در کودکان مستلزم چیست؟

بعد از تجربه‌ی مرگ، بچه‌ها احتیاج دارند که ماجرای پیش آمده را روایت کنند. ممکن است بخواهند برای شما بگویند که چه اتفاقی افتاد، زمانی که این خبر بد به آنها داده شد کجا بودند، و این خبر برایشان شبیه چه بود. این بیان کردن آنها را آرام می‌کند و بهترین کاری که از دست شما برمی‌آید این است که به صحبت‌هایشان گوش دهید.

بچه‌ها همچنین به استمرار، مراقبت و ارتباط احتیاج دارند.

استمرار

این موضوع خیلی مهم است که فعالیت‌های عادی خانه، مدرسه و هر محیط اجتماعی دیگری حفظ شود. در اولین فرصت مدرسه و معلم‌های کودکتان را از آنچه که رخ داده مطلع کنید تا آنها هم بیشتر از او حمایت کنند.

مراقبت

برای در آغوش گرفتن و نوازش کردن کودکتان تا می‌توانید وقت بگذارید. سوگواری در کودکان و بزرگسالان می‌تواند منجر به تجربه‌ی «تنهایی» بزرگی شود. این خیلی مهم است که کودکتان احساس کند همچنان تحت حمایت و مراقبت است. بدین معنی که در هفته‌های اولی که تجربه‌ی سوگ هنوز برای خودتان هم بسیار دردناک است، از اعضای خانواده و دوستانتان برای مراقبت از کودک (یا کودکانتان) کمک بگیرید.

ارتباط

وقتی که یکی از اعضای مهم خانواده فوت می‌کند، تمام اعضای خانواده احساس کمبود می‌کنند. ممکن است شما هم بخواهید برای مدتی از همه چیز دست بکشید و کاری انجام ندهید، این دقیقا همان زمانی است که کودک شما احساس می‌کند ارتباطش را با والد سوگوارش از دست داده. این خیلی مهم است که کودک شما احساس کند هنوز، هم با شما و هم با والدی که فوت شده، ارتباط دارد. شما می‌توانید برای این کار، از روش‌های پیشنهادی در فهرست زیر کمک بگیرید.

آنها به طور مشخص نیاز دارند که:

- در مورد مرگ اطلاعات کافی داشته باشند.

- ترس‌ها و اضطراب‌هایشان مشخص شود.

- اطمینان پیدا کنند که مقصر نیستند.

- با دقت به صحبت‌هایشان گوش داده شود.

- در مورد احساس سوگ و غمی که تجربه می‌کنند، پذیرش داشته باشند.

- نسبت به جهان احساس امنیت داشته باشند.

- به روش سازگاری که نسبت به این غم دارند، احترام گذاشته شود.

- افرادی وجود داشته باشند که آنها را راهنمایی و کمک کنند.

- در مورد احساسات پیچیده‌ای که تجربه می‌کنند، به آنها کمک شود.

- در مراسم‌ها و یادبودها شرکت داده شوند.

- این اجازه را داشته باشند تا فرد فوت شده را به یاد آورند.

سه سوال مهمی که احتمال کمی وجود دارد بچه‌های کوچک آنها را بپرسند اما شما باید به آنها کمک کنید تا پاسخشان را بدانند

• چه کسی مراقب من خواهد بود؟
• آیا من مریض می‌شوم؟
• آیا من باعث مرگش شدم؟

مرگ یکی از والدین می‌تواند باعث شود باورهای کودک نسبت به ایمن بودن جهان، در هم بشکند. کودک شما به اطمینان و تشویق‌های بسیار زیادی نیاز داد تا بتواند دوباره باور کند جهان جای امنی است. ممکن است بعضی از بچه‌ها نگران شوند که نکند خودشان هم مریض شوند و بمیرند و شاید حتی نیاز باشد برای اطمینان خاطرشان، پزشک آنها را ویزیت کند. خوب است که به پزشک پیش از ملاقات در مورد وقایعی که رخ داده اطلاعاتی بدهید تا برای سوال‌های احتمالی، آمادگی نسبی داشته باشد.

با کودک سوگوارتان در ارتباط باشید

در ارتباط بودن با دیگر بچه‌ها می‌تواند به چالشی بزرگ برای فرزندتان تبدیل شود. ممکن است الزاما دلشان هم نخواهد صحبت کنند اما دوست دارند توانایی ابراز غم و ناراحتی‌شان را داشته باشند. در ادامه مطلب چند راه پیشنهادی برای ارتباط گرفتن با کودک را فراهم کرده‌ایم:

چطور می‌توانید به کودکتان کمک کنید تا احساس سوگ خود را پیدا و آن را ابراز کند؟

صحبت کنید

در مورد کسی که فوت شده صحبت کنید و نامش را بر زبان بیاورید.

یک جعبه‌ی خاطرات درست کنید

یک جعبه خاطرات درست کنید و در آن اشیا ارزشمندی که خاطره والد فوت شده را زنده می‌کند، نگه دارید.

عکس‌ها را در دسترس قرار دهید

عکس‌های موجود را به اشتراک بگذارید و در صورت لزوم، از آنها نسخه جدیدی برای هر کودک چاپ کنید.

آلبوم عکس درست کنید

آلبومی از مجموعه‌ی عکس‌ها و خاطرات درست کنید.

با یکدیگر پرسشنامه درست کنید

می‌توانید به همراه یکدیگر این پرسشنامه‌ها را در مورد والد فوت شده درست کنید و به آنها پاسخ دهید. مثلا اینکه:

غذای مورد علاقه‌ی او چه بود؟

رنگ مورد علاقه‌ش چه بود؟

کدام برنامه‌ی تلویزیونی را بیشتر از همه دوست داشت؟

وسایل خاص والد فوت شده را در اختیار او قرار دهید

این موضوع برای بچه‌ها بسیار مهم است که چند قطعه از وسایل مهمی را که متعلق به والد فوت شده‌شان بوده، در اختیار داشته باشند. این وسایل می‌توانند لباس‌ها، جواهرات و یا اشیا دیگری باشند.

زمانی را برای نسشتن کنار هم و گوش دادن به صحبت‌های هم قرار دهید

کودک شما زمانی صحبت می‌کند که آمادگی‌اش را داشته باشد. این زمان‌ها دریچه‌های ارزشمندی برای کودکتان هستند تا درک کند که چه اتفاقی افتاده است.

آداب و رسوم اختصاصی بسازید

برای خودتان آداب و مراسم‌های یادبود اختصاصی بسازید.

درمان چه زمانی کمک کننده است؟

بچه‌ها می‌دانند که اگر بیش از حد غم و اندوهشان را ابراز کنند، والدشان را ناراحت‌تر می‌کنند و به این ترتیب اغلب از او در مقابل این نگرانی، محافظت می‌کنند.

گاهی اوقات سوگواری در کودکان با تجارب سختی همراه می‌شود و نیاز به کمک یک متخصص دارند. اگر نشانه‌های زیر را در کودکتان دیدید باید بدانید که او به کمک یک متخصص احتیاج دارد. بسیاری از این نشانه‌ها بعد از فوت یکی از والدین کاملا طبیعی هستند، اما اگر ادامه یابند و تغییری نکنند، حاکی از وجود مشکلی هستند.

دشواری در صحبت کردن

اگر همچنان برایش سخت باشد تا در مورد والد فوت شده‌اش صحبت کند.

پرخاشگری

اگر رفتار پرخاشگرانه و همراه با عصبانیت از خود نشان بدهد.

علائم جسمانی

اگر ناراحتی و نشانه‌های جسمانی غیرقابل توجیه نظیر دل‌درد و سردرد داشته باشد.

اختلالات خوردن و خوابیدن

 اگر در خوردن و خوابیدن دچار اختلال شود، برای مثال بیش از اندازه غذا بخورد و یا اشتهایش خیلی کاهش یابد.

از فعالیت‌های اجتماعی کناره‌گیری کند

اگر نخواهد با دوستانش، اعضای خانواده و دیگر افراد روابط اجتماعی برقرار کند.

مشکلات مدرسه

اگر دارای مشکلات درسی زیادی شود، نتواند تمرکز لازم را داشته باشد و از خود مشکلات رفتاری نشان دهد.

احساس گناه

اگر همچنان خودش را مقصر بداند و احساس گناه داشته باشد.

رفتارهای خود تخریبگرانه

اگر اقدام به رفتارهایی کند که خطر بالایی داشته باشند و یا بیان کند که می‌خواهد به خودش آسیب برساند.

درمان چه کمکی می‌کند؟

درمان برای بچه‌های بزرگتر و بزرگسالان این موقعیت را فراهم می‎‌کند تا در محیطی امن و بدون قضاوت، در مورد تمام سختی‌های که تجربه کرده‌اند، صحبت کنند. شخص درمانگر یا مشاور ممکن است پیشنهاد کند که شما به همراه فرزندتان نزد او بروید و با یکدیگر صحبت کنید. بچه‌های زیر ۸ سال نیاز دارند تا بتوانند در خلال بازی درمانی، احساسشان را ابراز کنند. به یاد داشته باشید که مرگ یک از والدین بر روی بچه‌های خیلی کوچک و نوزادان هم بسیار تاثیر می‌گذارد، با اینکه روش‌های مدیریت احساسات در آنها، خیلی واضح و مشهود نیست.

 

این مطلب از سایت www.kidshealth.org.nz تهیه شده است.