مرگ عزیزان کودک و کمک به او برای التیام این غم

موضوع مرگ عزیزان کودک، و نحوه ابراز غم و اندوه در او، می‌تواند به عوامل بسیار زیادی وابسته باشد. اینکه کودک چطور با این از دست دادن کنار بیاید به عوامل مختلفی نظیر سن‌، میزان نزدیکی و صمیمیتی که با آن فرد داشته‌ و میزان حمایتی که دریافت می‌کند، بستگی دارد.

در ادامه این مطلب چند نکته برای والدین جمع‌آوری کرده‌ایم که تا به این طریق به فرزندشان کمک کنند با غم فرد از دست رفته، کنار بیایند:

زمانی که در مورد مرگ عزیزان کودک صحبت می‌کنید، از کلمات ساده و واضح استفاده کنید.

وقتی که می‌خواهید خبر فوت کسی را بدهید، دلسوزانه و حمایتگرانه کنار کودکتان باشید. از لغاتی ساده و واضح استفاده کنید. برای مثال بگویید: «من یه خبر بد دارم. امروز مادربزرگ فوت شد». کمی مکث کنید و به کودکتان اجازه دهید تا سخنان شما را درک کند.

گوش کنید و دلداری بدهید.

نحوه‌ی برخورد هر کودکی نسبت به فهمیدن خبر فوت عزیزانش، متفاوت است. بعضی از بچه‌ها گریه می‌کنند، برخی سوال می‌پرسند و بعضی دیگر هیچ واکنشی نشان نمی‌دهند. همه‌ی این‌ واکنش‌ها طبیعی هستند. کنار کودکتان بمانید و اگر تمایل داشت او را در آغوش بکشید. اگر دوست داشتید می‌توانید از او سوالی بپرسید و یا فقط در کنارش بمانید.

هیجانات را بر زبان بیاورید.

از بچه‌ها بخواهید آنچه را که در روزها و لحظه‌های جدایی احساس می‌کنند، بر زبان آورند. در مورد احساس خودتان بگویید؛  این کار باعث می‌شود بچه‌ها نسبت به احساساتشان هشیار شوندو با آنها راحت باشند. چیزی بگویید؛ مثلا: «میدونم که خیلی ناراحتی، منم ناراحتم. ما هر دومون خیلی دوسش داشتیم. مطمئنم اونم ما رو خیلی دوست داره».

آنچه از این پس مورد انتظار است را توضیح دهید.

اگر مرگ این شخص، تغییراتی در زندگی شما به وجود می‌آورد، در مورد تمام ترسها و نگرانی‌هی ممکن، با فرزندتان صحبت کنید. برای مثال بگویید: «همونطور که تا قبل از این مادربزرگ تو رو از مدرسه برمیگردوند، حالا خاله میاد دنبالت»، یا «من نیاز دارم که چند روزی رو کنار پدربزرگ بمونم، پس تو و بابا به خونه برگردید و مراقب هم باشید. من هر روز تلفنی باهات صحبت می‌کنم و تا آخر هفته برمیگردم خونه».

در مورد آداب و رسوم و مراسم تشییع جنازه، با کودکتان صحبت کنید.

اجازه دهید بچه‌ها در مراسم‌هایی مانند تشییع جنازه و مراسم یادبود، شرکت کنند. از پیش برای کودکتان توضیح دهید که قرار است چه اتفاقی بیفتد. برای مثال: «خیلی از مردمی که مادربزرگ رو دوست دارن، به اینجا میان. ما با هم حرف میزنیم، برای مادربزرگ دعا میخونیم و در مورد خاطرات خوبی که از مادربزرگ داریم، صحبت میکنیم. مردم ممکنه همدیگه رو بغل کنن و گریه کنن. مثلا ممکنه بگن؛ بابت اتفاقی که پیش اومده متاسفم، تسلیت میگم و... اینها صحبت‌های مودبانه‌ای هستن که مردم در مراسم تشییع جنازه به خانواده‌ی کسی که فوت شده میگن. ما میتونیم بهشون بگیم؛ خیلی ممنون، یا ممنون که تشریف آوردید. تو میتونی اگر دوست داشتی پیش من بمونی و دست منو بگیری».

ممکن است نیاز باشد در مورد مراسم خاکسپاری هم توضیحاتی بدهید. برای مثال: «بعد از تشییع جنازه، مراسم خاکسپاری در قبرستان برگزار میشه. بدن فرد رو در قبر میذارن و طی مراسم خاصی اون رو دفن میکنن. این کار در واقع شبیه به یک خداحافظی تلخه، و ممکنه که مردم در اون لحظه گریه کنن.» در مورد عقایدی که خانواده‌تان در رابطه با روح و دنیای پس از مرگ دارد نیز می‌توانید با فرزندتان صحبت کنید.

برایش توضیح دهید که بعد از این مراسم چه کاری انجام می‌دهید تا افرادی که به مراسم آمده‌اند احساس بهتری داشته باشند. مثلا: «بعد همگی در کنار هم غذا میخوریم. مردم باهم صحبت میکنن، میخندن و همدیگرو بغل میکنن. در مورد خاطرات خوب مادربزرگ صحبت می‌کنند و همین احساس‌ خوب کنار هم بودن، به اونا کمک میکنه حالشون بهتر بشه».

به کودکتان یک نقش بدهید.

اگر به بچه‌ها یک نقش کوچک و فعالانه در مراسم خاکسپاری یا یادبود بدهید، به آنها کمک کرده‌اید تا با این موقعیت هیجانی ناآشنا، بهتر کنار بیایند. برای مثال، می‌توانید از کودکتان بخواهید یک شعر بخواند، یک سری عکس آماده کند تا به مهمان‌ها نشان بدهد، و یا چیزی درست کند. اجازه دهید بچه‌ها تصمیم بگیرند که می‌خواهند همکاری کنند یا نه، و این همکاری را به چه ترتیب ترجیح می‌دهند.

به کودکتان کمک کنید تا فرد درگذشته را به یاد آورد.

در روزها و هفته‌های پیش رو، کودکتان را تشویق کنید تا برای فرد عزیزی که از دست داده، نقاشی بکشد و یا داستان بنویسد. از اشاره به شخص تازه فوت شده اجتناب نکنید. به یاد آوردن او و تعریف کردن خاطرات خوبش، کمک می‌کند تا غم کمی تسکین یابد و احساسات مثبت، فعال شوند.

به هیجانات کودک با دلداری و اطمینان خاطر، جواب بدهید.

دقت کنید که اگر کودکتان، ناراحت، نگران یا غمگین به نظر می‌رسد، در مورد احساساتش سوال کنید و به پاسخ‌هایش گوش دهید. اجازه دهید او بداند بعد از فوت کسی که دوستش داشته، کمی زمان می‌برد تا حالش بهتر شود. برای بعضی از بچه‌ها ممکن است موقتا مشکلاتی در خواب یا تمرکز به وجود آید، و یا آنکه دچار ترس و نگرانی شوند. گروه‌های حمایتی و مشاوره برای کودکانی که به حمایت بیشتری نیاز دارند، می‌تواند کمک کننده باشد.

به کودکتان کمک کنید تا احساس بهتری داشته باشد.

اگر کودکتان به دلداری نیاز دارید، این کار را از او دریغ نکنید اما اجازه هم ندهید تا غم در او ماندگار شود. بعد از اینکه چند دقیقه با هم صحبت کردید و به حرف‌هایش گوش دادید، سراغ فعالیت دیگری بروید تا کودکتان کمی احساس بهتری پیدا کند. بازی کنید، سراغ فعالیت‌های هنری بروید، غذا درست کنید و یا به همراه هم به جای دیگری بروید.

برای بهبود غم مرگ عزیزان کودک، به او زمان بدهید.

غم سوگ بعد از مرگ عزیزان کودک فرایندی است که در طول زمان به وجود می‌آید. حتما به صورت مداوم و پیوسته با کودکتان در گفتگو باشید تا از احوال و احساساتش مطلع باشید. تسکین پیدا کردن به معنای فراموش کردن فرد از دست رفته نیست. بلکه به این معناست که آن فرد را با عشق به یاد بیاوریم و اجازه دهیم احساسات خوبی که حالمان را بهتر می‌کنند، در زندگیمان جاری باشند.

این مطلب از سایت “kidshealth.org” تهیه شده است.