وقتی موبایل، تبلت و تلویزیون هست، دیگه چرا مهدکودک؟

و اما یک سناریوی تکراری

- وقتی از مهدکودک میاد بدون اینکه بخاد دستاشو بخوره و غذایی بخوره و حتی خستگی درکنه میگه مامان تبلتو میدی؟
- خب منم باهاش مخالفت می‌‌کنم هر بار، بعد بحثمون میشه و میگه آخه من حوصله‌ام سررفته.
- بهش میگم عزیزم تو همین الان تو مهدکودک بودی، بلا حوصله است؟
- اونم به نشانه‌ی اعتراض میره تو اتاق و لباس درآوردنش چهارساعت طول میکشه.
- من نمی‌دونم اینا حوصله‌شون چقدر زیاده. خب من هم زنم خسته میشم؛ نائی برام نمی‌مونه که بخام بعد از سرکار تازه بیوفتم دنبال بی‌نظمی‌های پسرم.

نظر شما در مورد مکالمه‌ی بالا چیست؟
گاهی وقت‌ها خیلی از والدین از مسئله تلویزیون دیدن، پای تبلت و موبایل نشستن و هر بار بازی کردن باهاش شکایت‌های جدی دارند.

چند پیش‌شرط مهم در مواجهه با مشکل بالا؟

• به فرزندان خود حق بدهیم که از بازی کردن با لب تاپ و تبلت لذت ببرند؛ آیا تا به حال شده که خود شما این بازی‌ها را تجربه کرده باشید؟ آیا تا به حال نشده که خود شما ساعت‌ها پای یک برنامه‌ی تلویزیونی یا ... نشسته باشید و مدت‌ها بی خبر از اوضاع جهان باشید؟
• فرزندان ما برای سرگرم شدن به مهدکودک نمی‌روند؛ مهم‌ترین دلیل علمی رفتن به مهدکودک این است که آن‌ها می‌خواهند خود را برای مدرسه آماده‌تر کنند و مهارت‌های اجتماعی را تمرین کنند؛ می‌توانید برای آشنایی بیشتر در مورد دلایل ثبت نام در مهدکودک اینجا را بخوانید.
• مهدکودک جای خالی خیلی از چیزها را پر نمی‌کند؛ اگرچه کودک با محیط و دوستان زیادی آشنا می‌شود؛ اما ضرورتاً مهدکودک خیلی از فعالیت‌های خانوادگی را پوشش نمی‌دهد.
• البته ما والدین (به خصوص مادران شاغل) حق داریم که در بسیاری از مواقع خسته شویم و حتی سر فرزند خود داد بزنیم؛ این شرایط می‌تواند واقعاً سخت باشد.
• در مجموع برای این قضیه نیاز داریم که چند نکته اساسی را درنظر بگیریم؛ در ادامه با این موارد (راهکارها) بیشتر آشنا می‌شویم؟

با این زیاد تلویزیون دیدن یا بازی کردن با تبلت و موبایل بچه‌ها چه کنیم؟

• اولین قدم برای حل این مشکل آن است که برای فعالیت‌های مجازی و تماشای تلویزیون یا کارتون فرزندانمان ساعات و برنامه‌ی مشخصی را تنظیم کنیم؛ از نظر متخصصین، کودکان در سنین پیش دبستانی باید روزانه حداکثر ۱ ساعت تلویزیون به همراه مراقب خود تماشا کنند و این میزان برای کودکان دبستانی حداکثر ۲ ساعت است.
• بنابراین اگر فرزند شما بیش از ۲ ساعت در روز تلویزیون تماشا می کند , ریسک بروز آسیب هایی مانند عدم فعالیت و چاقی، اضطراب و مشکلات تحصیلی و خواب در او بیشتر است.
• قدم دوم این است که ما با روشی تعاملی با فرزند خود صحبت کنیم؛ مثلاً در مورد قوانین عادلانه و محدودیت‌های تماشای تلویزیون و بازی با تبلت یا موبایل با او حرف بزنیم (مثلا اگر فرزندم تنها در صورتی که ابتدا تکالیف خود را انجام دهد می‌تواند حداکثر ۱ ساعت در روز تلویزیون تماشا کند).
• یادمان نرود در پیگیری قوانین فرزندان خود ثابت قدم باشیم؛ این ثبات‌قدم به معنای خشکی یا سخت‌گیری نیست. یعنی ضمن احترام و دخیل کردن کودکان در فرایند قانون‌گذاری باید به قانون به صورت دو طرفه پایبند بود؛ مثلاً اگر فرزند خود را به خانه‌ی نزدیکان یا آشنایان می بریم؛ حتما به آن‌ها در مورد قوانین تلویزیون توضیح دهیم و از آن‌ها بخواهیم آن را حتی حین اقامت در آن‌جا نیز رعایت کنند.
• خوب است تلویزیون، تبلت یا موبایل را در یک محیط عمومی مانند پذیرایی و هال قرار دهیم تا بر محتوای برنامه‌ها یا بازی‌ها فرزند خود نظارت کنیم. از قرار دادن این ابزارها در اتاق فرزندمان جداً خودداری کنیم. این کار به ما کمک می‌کند تا بهتر بتوانیم برنامه‌ریزی‌های خود را به اجرا بگذاریم.
• قدم سوم: برای اوقات فراغت فرزندان خود علاوه‌برحضور در مهدکودک برنامه‌ داشته باشیم؛ قطعاً فعالیت‌هایی وجود دارند که فرزندان ما از آن‌ها لذت ببرند؛ خودمان بهتر می‌دانیم خیلی از این فعالیت‌ها آن‌چنان هم گران‌قیمت و زمان‌بر نیستند. علاوه‌براین درست است که خود ما والدین مشغله‌های متعددی داریم؛ اما بهتر می‌دانیم که بالاخره فرزندان ما به وقت‌گذرانی با ما شدیداً احتیاج دارند. بازی، جنب و جوش و پرسشگری از ویژگی‌های مهم و طبیعی آن‌هاست. باید توجه داشته باشیم که مهدکودک نمی‌تواند جای خالی یک بازی ۴۵ دقیقه‌ای همراه با بابا را بگیرد.
• در گام پایانی ما می‌توانیم با برنامه‌ریزی تعاملی عملکرد بهتری داشته باشیم. اگر فرزند ما محدوده‌ی زمانی فعالیت‌های خود را بداند، خیلی خوب می‌تواند خود را با آن‌ها تنظیم کند؛ اگرچه در این سنین (یعنی ۴/۵ سالگی) فرزندان ما تازه به قلمرو نظم و قوانین راه پیدا کرده‌اند. پس نیاز داریم قوانین و برنامه‌ها را ساده و صبورانه وضع کنیم.

حتی وقتی هیچ امیدی نیست؛ شاید بهترین راه حل صبر کردن باشد. این گربه می‌داند بالاخره یک روز موش از لانه خود بیرون خواهد آمد:)

در این مطلب از منابع زیر استفاده شده است:

https://raisingchildren.net.au

روان شناسی رشد (از لقاح تا کودکی) نوشته لورا برک و ترجمه یحیی سیدمحمدی؛ انتشارات ارسباران.
کلیدهای تربیت کودکان و نوجوانان، کلیدهای رفتار با کودک پنج ساله نوشته دکتر مارتی وایت و ترجمه اکرم کرمی؛ انتشارات صابرین.